Aile Sağlığı Merkezleri Nedir? Hangi Hizmetleri Sunar?
Aile sağlığı merkezleri 1. basamak sağlık hizmetleri sunar. Aile sağlığı merkezlerinde bireysel ve ailesel sağlık şartlarının düzenli takibi yapılabilir. Detaylı tetkik gerektirmeyen sağlık problemlerinde, aile sağlığı merkezleri ihtiyaç duyulan tüm hizmeti sunabilir.
Aile Sağlığı Merkezi Nedir?
Bir veya daha fazla aile hekiminin (uzman veya pratisyen doktor) ebe, hemşire, sağlık memuru ve tıbbi sekreter gibi sağlık personeli eşliğinde aile hekimliği hizmeti verdiği kuruluştur.
Not: Sağlık ocakları , 2010 itibariyle aile hekimliği uygulaması kapsamında aile sağlığı merkezlerine dönüştürülmüştür.
• Halkın ilk gittiği sağlık kuruluşudur.
• 1. basamak sağlık hizm opeti verir.
                    1. Basamak Sağlık Hizmeti Nedir?
Ayakta sunulan teşhis, tanı ve tedavi hizmetidir. Detaylı tetkik gerektirmeyen vakalarda sunulur. 1. basamak sağlık hizmeti deyince ilk akla gelenler şunlardır:
• Muayene
• Pansuman
• Koruyucu sağlık hizmetleri (Aşı, sağlık taramaları, kanser taramaları v. b. hizmetler)
• Enjeksiyon
• Küçük cerrahi müdahaleler
Aile Sağlığı Merkezlerinin Sunduğu Hizmetler
Bir aile sağlığı merkezi, imkanları ölçüsünde aşağıdaki hizmetleri verebilir:
• Muayene yapılabilir, ilaçların reçetesi yazılabilir (hastanelerden raporu çıkarılmış ilaçlar da yazılabilir v.b.)
•                 Aşağıdaki (kan ve idrar) laboratuvar tetkiklerinin istemi yapılabilir:
• Eliza – Hormon
• Biyokimya
• Hematoloji
• İdrar
• Bazı vitamin (D vitamini vb.) ve ilaçları ücretsiz olarak dağıtabilir.
• Aşağıdaki raporları verebilir:
• Evlilik raporu
• İstirahat raporu
• İş görmezlik raporu
• Ehliyet raporu
• Sporcu sağlık raporu
• Akli meleke raporu
• Askerlik muayene raporları
• Evde bakım gerektiren engelli, yaşlı veya yatalak hastalara evde tedavi uygulanabilir. Bu hizmetin adı, yerinde sağlık hizmetidir.
• Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen (rutin olmayan) sağlık tarama ve aşılama hizmetlerini, Bakanlıkla iş birliği yaparak halka ulaştırır.
• Sağlık konusunda eğitimler verir ve halkı bilinçlendirir.
• Aile planlamasında yardımcı olabilir.
• Güvenli cinsel ilişki danışmanlığı verir. Ücretsiz doğum kontrol hapı ve prezervatif dağıtımı yapar.
• Gebe takibi yapar ve beslenme danışmanlığı sunar.
• Emzirme ve anne sütü hakkında danışmanlık sunar.
• Lohusa takibi ve bakım hizmeti sunar.
• Bebek gelişimi (boy, kilo, baş çevresi) ve aşı takibi yapar.
• Çocuğun sağlık şartlarının takibini yapar.
• Genel beslenme danışmanlığı sunar.
                  Aile Sağlığı Merkezlerinden Nasıl Faydalanabilirim?
Aile sağlığı merkezlerinin hizmetlerinden yararlanabilmek için, hangi aile sağlık merkezine kayıtlı olduğunuzu bilmelisiniz. Bulunduğunuz ildeki sağlık müdürlüğü, ikamet durumunuza göre sizi en yakın aile sağlık merkezine kaydeder. Hangi aile sağlık merkezine kayıtlı olduğunuzu sbu.saglik.gov.tr/sbahbs/ internet adresinden TC kimlik bilgilerinizi girerek öğrenebilirsiniz.
Not: Aile sağlığı merkezlerinin verdiği hizmet ücretsizdir, herkes yararlanabilir. Herhangi bir sağlık sigortası olmayanlar da bu hizmeti alabilir.
Aile sağlığı merkezlerine sağlık bakanlığı randevu sistemleri üzerinden randevu alabilirsiniz(182)
Aile Sağlığı Merkezleri İle İlgili Bilinmesi Gerekenler
Aile sağlığı merkezleri ile ilgili bilinmesi gereken bazı diğer hususlar şunlardır:
• Detaylı tetkik gerektiren vakalarda, aile hekimininiz sizi bir hastaneye yönlendirebilir.
• Eğer ikamet değiştirdiyseniz ya da herhangi bir aile merkezinde kaydınız yoksa en yakın aile sağlık merkezine giderek aile hekiminizi seçebilirsiniz.
• Herhangi bir durumda aile hekiminizi değiştirme hakkınız vardır.
• Bulunduğunuz ilde, kayıtlı olmadığınız aile sağlık merkezinden hizmet alamazsınız.
• Başka bir ile gittiğinizde, misafir hasta olarak istediğiniz aile sağlığı merkezinde istediğiniz aile hekimine muayene olabilirsiniz.
• Aile fertleri, farklı aile hekimleri seçebilir. Bebekler annenin seçtiği aile hekimine muayene olur. Çocuklar ise, ebeveyninin belirlediği aile hekimine muayene olur.